Ẩn số Vĩnh Phúc trong phát triển công nghiệp công nghệ cao

Tháng năm 13, 2024by Hằng Hoàng

Trong làn sóng chuyển dịch sản xuất mạnh mẽ từ nhiều quốc gia trên thế giới tới Việt Nam, Vĩnh Phúc cũng trở thành một điểm đến đầu tư lọt vào mắt xanh của nhiều doanh nghiệp, đặt biệt là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực điện tử, bán dẫn, logistics,… Trong buổi toạ đàm giữa CNCTech với đoàn doanh nghiêp điện tử Thâm Quyến SECC, ngoài những câu hỏi về tình hình bối cảnh chung về Việt Nam, các đại biểu cũng đặt rất nhiều câu hỏi liên quan đến Vĩnh Phúc, ví dụ như các ngành nghề ưu tiên đầu tư, lực lượng lao động, sự phát triển của cơ sở hạ tầng và môi trường tự nhiên ở tỉnh ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh như thế nào.

Dẫn đầu về điện tử và ô tô – xe máy, hướng tới công nghệ cao

Câu hỏi được nhiều đại diện doanh nghiệp đưa ra trong hội thảo: Vĩnh Phúc đang tập trung thu hút đầu tư ở những ngành nghề nào? Và có những chính sách đặc biệt nào cho những ngành nghề đó. Đây không chỉ là mối quan tâm của các doanh nghiệp trong đoàn SECC mà còn là của các nhà đầu tư nước ngoài khi đến với Vĩnh Phúc. Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng đặt các câu hỏi về những ngành nghề không phù hợp với tỉnh Vĩnh Phúc.

Nhà máy sản xuất ô tô của Toyota

Ở miền Bắc Việt Nam, Vĩnh Phúc được biết đến là cứ điểm sản xuất ô tô – xe máy và linh kiện điện tử với những tên tuổi lớn như Honda, Toyota, Compal, Cammsys, Patron,… đã có mặt tại Vĩnh Phúc trong hơn hai thập kỷ. Đáng chú ý, một trong sáu nhà máy sản xuất xe máy lớn nhất tại Việt Nam của Piaggio cũng có mặt tại Vĩnh Phúc từ năm 2007. Sử dụng hơn 1,000 lao động, nơi đây sản xuất các sản phẩm xe máy mang thương hiệu Ý cung ứng cho thị trường Việt Nam và phục vụ xuất khẩu với quy mô sản xuất hơn 400,000 xe một năm.

Vĩnh Phúc là địa điểm lý tưởng để trở thành trung tâm sản xuất và cung ứng linh kiện cho các nhà sản xuất đầu chuỗi, lắp ráp thành phẩm như Samsung, Foxconn,… khi tỉnh trung du này sở hữu vị trí chiến lược ngay tại trung tâm miền Bắc, giáp ranh với cái thủ phủ công nghiệp và trung tâm kinh tế như Thủ đô Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên. Ngoài ra, Vĩnh Phúc cũng có môi trường vô cùng phù hợp cho các doanh nghiệp lắp ráp thành phẩm điện tử, các mặt hàng có giá trị cao và kích thước nhỏ, ưu tiên việc xuất khẩu bằng đường hàng không vì chỉ cách sân bay quốc tế Nội Bài từ 30 đến 40 phút di chuyển.

Theo Invest Vĩnh Phúc, đến hết năm 2023, Vĩnh Phúc có gần 500 dự án đầu tư FDI. Trong đó các nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc với vốn đăng ký đầu tư là 2.4 tỷ USD và các nước trong Đại Trung Hoa (Greater China) với 1.5 tỷ USD đóng góp hơn một nửa tổng giá trị đầu tư nước ngoài của tỉnh. Các doanh nghiệp này tập trung sản xuất các mặt hàng điện tử và cơ khí chính xác xuất khẩu sang nhiều thị trường trên thế giới như Hoa Kỳ, EU, Nga, ASEAN, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc…

Trong tương lai, ngoài việc tiếp tục thu hút đầu tư trong các nhóm ngành liên quan đến điện tử, tỉnh trung du phía bắc này cũng mong muốn kêu gọi các doanh nghiệp sản xuất trong lĩnh vực bán dẫn đến và đầu tư tại Vĩnh Phúc. Bởi trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ – Trung ngày càng gia tăng trong lĩnh vực công nghệ, Mỹ và các nước đồng minh muốn tìm một địa điểm sản xuất mới để có thể tách khỏi Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ và chuỗi công nghiệp công nghệ mới nổi. Đây là cơ hội lớn để Vĩnh Phúc trở thành trung tâm công nghiệp hàng đầu Việt Nam và cũng là cơ hội để Việt Nam bước lên trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Ngoài sản xuất phần cứng và điện tử bán dẫn, việc phát triển các trung tâm dữ liệu, phát triển phần mềm cũng là lĩnh vực mà tỉnh muốn có thêm các nhà đầu tư mới. Dựa theo kinh nghiệm của CNCTech, chúng tôi cũng đang thảo luận với một số đối tác đến Việt Nam và Nhật Bản về việc xây dựng các trung tâm dữ liệu, trung tâm trí tuệ nhân tạo (AI) tại Vĩnh Phúc. Toạ lạc gần sát các các đô thị lớn, mật độ dân số đông, nên các trung tâm dữ liệu này có thể phục vụ cho một khối lượng người dùng khổng lồ.

Lực lượng trẻ tuổi, sẵn sàng cống hiến và làm việc hết mình
Lực lượng lao động trẻ, sung sức

Hoạt động trong lĩnh vực điện tử, liên quan đến công nghệ, các doanh nghiệp SECC luôn quan tâm đến việc tìm kiếm công nhân kỹ thuật – nguồn lao động đã qua đào tạo và có tay nghề. Trong buổi trao đổi với CNCTech, một đại biểu có hỏi: Có dễ dàng tìm được công nhân kỹ thuật tại Vĩnh Phúc hay không, công ty chúng tôi cần khối lượng công nhân có tay nghề cao, được đào tạo bài bản, có thể nhanh chóng bắt nhịp với công việc?

Đại diện từ CNCTech cho biết: Hiện tại ở Vĩnh Phúc có 4 trường đại học, 3 trường cao đẳng và hơn 30 trường đào tạo nghề. Theo thống kê, tỷ lệ lao động qua đào tạo của Vĩnh Phúc có sự thay đổi tích cực qua các năm, từ 24,8% năm 2018, tăng lên 25,1% năm 2019, 28,2% năm 2020 và đạt xấp xỉ 35% năm 2021. Theo kế hoạch của UBND tỉnh Vĩnh Phúc về đào tạo nghề trong giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh sẽ tuyển sinh, đào tạo nghề cho 285.166 người; trong đó: Cao đẳng 31,464 người, Trung cấp 87,767 người, Sơ cấp: 163,846 người, đào tạo chương trình chất lượng cao 2,089 người. Bình quân mỗi năm các cơ sở sẽ tuyển sinh, đào tạo trên 57,000 người, trong đó tuyển mới khoảng 25,000 người. Đến năm 2025, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 82 %, trong đó lao động qua đào tạo được cấp bằng, chứng chỉ đạt 40%. Đặc biệt, tại Vĩnh Phúc có tới 2 trường Đại học có khoa đào tạo ngôn ngữ Trung Quốc, mỗi năm các cơ sở đào tạo này đóng góp cho thị trường lao động hàng trăm cử nhân có thể giao tiếp và làm việc thành thạo bằng tiếng Trung Quốc, cung cấp cho các công ty Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và các công ty nói tiếng Hoa một nguồn nhân lực có thể nhanh chóng bắt kịp với nhịp độ công việc và quá trình chuyển giao sản xuất trong các doanh nghiệp nước ngoài. Vĩnh Phúc còn sở hữu một số lượng lớn các kỹ thuật viên và quản lý cấp trung hiện tại đang tu nghiệp ở các thành phố lớn, các thủ phủ công nghiệp khác của miền Bắc. Đây sẽ là một nguồn lao động vững mạnh và có những đóng góp đáng kể khi lực lượng này quay trở lại quê hương để làm việc.

Cũng trong phiên thảo luận, một đại diện của các doanh nghiệp điện tử Thâm Quyến đã đặt câu hỏi với CNCTech về tinh thần và thái độ làm việc của người lao động: Doanh nghiệp của chúng tôi tại Trung Quốc sở hữu lực lượng lao động lành nghề, liệu tay nghề của lao động tại Việt Nam so với Trung Quốc như thế nào, và người lao động tại đây có sẵn sàng tăng ca không?

Câu trả lời của CNCTech khiến cho nhiều đại biểu của SECC khá bất ngờ, khi cho rằng độ tuổi của người lao động ở Vĩnh Phúc nói riêng và Việt Nam nói chung đang tương đối trẻ, Vĩnh Phúc hay rộng hơn là Việt Nam đang ở trong thời kỳ dân số vàng với lực lượng lao động hùng hậu và sung sức, sẵn sàng cho quá trình phát triển công nghiệp, phát triển kinh tế và kiến thiết đất nước. Trung Quốc đã đi trước vài ba thập kỷ trong phát triển công nghiệp và xây dựng đội ngũ công nhân với mức độ chuyên nghiệp hoá và kỷ luật công nghiệp cao nhưng Việt Nam với lực lượng dân số trẻ đang bước vào độ tuổi lao động, ngoài việc được đào tạo về kỹ thuật, thái độ và kỷ luật, họ còn có động lực rất lớn để phát triển bản thân, gia tăng thu nhập, cải thiện kinh tế cho gia đình. Với vai trò khác là một nhà sản xuất, CNCTech nhận thấy có một xu hướng trong những năm gần đây, khi công nhân rất quan tâm đến việc họ có được tăng ca nhiều hơn không, điều này giúp họ có thêm cơ hội gia tăng thu nhập, tích lũy kinh nghiệm và phát triển bản thân khi đang ở trong độ tuổi sung sức nhất.

Thiên nhiên ưu đãi và cơ sở hạ tầng ngày càng hiện đại, tạo điều kiện cho công nghiệp phát triển
Đô thị trung tâm của tỉnh Vĩnh Phúc

Các vấn đề về thiên nhiên và khí hậu cũng là chủ đề mà các doanh nghiệp trong đoàn hiệp hội SECC đưa ra trong buổi thảo luận. Ở một số địa phương tại Trung Quốc, Đài Loan… thường xuyên xảy ra thiên tai như động đất, lũ lụt, gây cản trở lên hoạt động sản xuất kinh doanh nên khi di chuyển cơ sở sản xuất đến các Tuy nhiên, tại Vĩnh Phúc, với vị trí nằm phía trong đất liền, có nền địa chất vững chắc và được che chắn bởi dãy núi Tam Đảo, ở đây hiếm khi xảy ra các thiên tai lớn như động đất, lũ lụt, giúp cho hoạt động sản xuất kinh doanh vận hành thuận lợi.

Tiếp tục trong buổi thảo luận, một đại biểu từ đoàn SECC đặt ra câu hỏi: Tại Vĩnh Phúc nguồn điện cung cấp có ổn định hay không? Phát triển công nghiệp có đóng góp quan trọng trong phát triển kinh tế. Vì vậy, Chính quyền các địa phương nói riêng, và Chính phủ Việt Nam nói chung luôn ưu tiên điện cho các hoạt động sản xuất tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp và các khu chế xuất. Trong tương lai, năng lượng tái tạo như điện năng lượng mặt trời sẽ ngày càng được trú trọng, đảm bảo một nguồn cung cấp điện ổn định và dồi dào cho sản xuất kinh doanh. Nắm bắt được xu hướng đó, hiện tại, các dự án của CNCTech cũng đang triển khai lắp đặt các tấm pin năng lượng mặt trời trên mái của các nhà xưởng, nhà kho nằm trong các dự án của CNCTech. Điều này sẽ đảm bảo cho các doanh nghiệp luôn có nguồn cung điện ổn định cho mọi hoạt động.

Ngoài ra, nhận thấy hệ thống xử lý nước thải trong khu công nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng trong sản xuất bền vững, bảo vệ môi trường và thu hút đầu tư, tỉnh Vĩnh Phúc cũng trú trọng đảm bảo nước thải tại các khu công nghiệp sẽ được xử lý đúng cách, an toàn và hiệu quả. Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trưởng tỉnh Vĩnh Phúc, hiện tổng lượng nước thải tại các Khu công nghiệp trên địa bàn đạt trên 18,000 m3/ngày/đêm. Tại các dự án của CNCTech, như dự án Bá Thiện 1 và dự án Green Park – Nam Bình Xuyên, toàn bộ nước thải sản xuất tại khu công nghiệp được thu gom, xử lý bằng công nghệ phù hợp với đặc thù sản xuất tại nhà máy xử lý nước thải tập trung ra tới tiêu chuẩn A trước khi xả thải ra môi trường. Nhà máy xử lý nước thải tập trung có tổng công suất theo thiết kế là 15.000 m3/ngày đêm.

Một đại biểu khác cũng chia sẻ: Hoạt động sản xuất điện tử của chúng tôi cần nhiều loại máy móc có khối lượng lớn, và cũng cần nơi lưu trữ hàng hoá, vậy nên chúng tôi cần có nhà xưởng với tải trọng sàn lớn, có khả năng chịu tải cao. Nhà xưởng của CNCTech là bao nhiêu và nếu chúng tôi cần nhà xưởng có tải trọng sàn 5 tấn/m2 thì các bạn có đáp ứng được không?

Các dự án nhà xưởng và nhà kho xây sẵn (Ready-built) cho thuê của CNCTech đang có tải trọng 4,5 tấn/m2. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp muốn xây dựng nhà xưởng có tải trọng cao hơn, CNCTech có thể cung cấp tới khách hàng dịch vụ nhà xưởng xây theo yêu cầu, đáp ứng yêu cầu của khách hàng về kiến trúc và công năng để tối ưu hoá hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh.

Dự án nhà xưởng/nhà kho của CNCTech tại KCN Bá Thiện 1

Theo đánh giá của ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam “Vĩnh Phúc là một trong những tỉnh dẫn đầu trong cải cách thủ tục hành chính, cải cách môi trường kinh doanh và đà tại ra một “hiện tượng” về phát triển kinh tế, thu hút đầu tư đến từ nội lực con người. Năm 2021, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Vĩnh Phúc tăng 24 bậc, vươn lên vị trí thứ 5/63 tỉnh, thành phố có chất lượng điều hành kinh tệ tốt. Đây là minh chứng rõ nét, khẳng định hiệu quả trong định hướng thu hút, lựa chọn nhà đầu tư nước ngoài có chất lượng của Vĩnh Phúc trong suốt những năm qua.”

Với định hướng phát triển công nghiệp theo hướng công nghệ cao, phát triển bền vững cùng với những lợi thế về địa lý, khí hậu và con người, Vĩnh Phúc luôn cố gắng thay đổi từng ngày, để tạo ra môi trường đầu tư tốt nhất cho các doanh nghiệp khi đến với tỉnh.

Là một đại diện doanh nghiệp của tỉnh Vĩnh Phúc, CNCTech cũng mong muốn đóng góp cho sự phát triển của tỉnh, biến Vĩnh Phúc từ một tỉnh nhỏ bé trở thành phủ thủ công nghiệp tiếp theo của miền Bắc Việt Nam. CNCTech luôn mang tới cho nhà đầu tư những sản phẩm nhà xưởng/nhà kho chất lượng hàng đầu và các dịch vụ hỗ trợ tận tình nhất, giúp nhà đầu tư luôn cảm thấy “như được trở về nhà” khi đến với Vĩnh Phúc.